مقدمه

15 سال از اجراي نخستين آيين نامه آموزشي دوره هاي كارداني و كارشناسي مصوب مورخ 13/6/67 كه در تاريخ هاي 16/1/69 ، 30/1/76 و 1/7/78 مورد تجديد نظر قرار گرفته مي گذرد. اين آيين نامه درپاييز سال 1381 نيز الزاما در كميسيون تدوين آيين نامه ها مورد بازبيني قرار گرفته و برخي از مواد اصلاح و اشكالات آن با اعمال نظرات واحدها در شهريور ماه 1382 برطرف گرديده است.

آيين نامه جديد مجموعه ضوابط و مقررات آموزشي حاكم بر دوره هاي كارداني و كارشناسي است كه با هدف ايجاد هماهنگي در فعاليت هاي آموزشي كليه واحدها و مراكز آموزشي به منظور ارتقاء كيفيت آموزش ، تدوين يافته است . بديهي است تنها وجود ضوابط دقيق كافي نيست بلكه نحوه اجرا و به كاربستن درست مفاد آن توسط مسؤولان اجرايي و نيز همكاري صميمانه استادان و دانشجويان را طلب ميكند. در عين حال تذكر چند نكته را ضروري مي دانيم :

دكتر عبداله جاسبي            
رئيس دانشگاه آزاد اسلامي

شرايط ورود به دانشگاه

ماده 1: شرايط ورود به دانشگاه آزاد اسلامي در دوره هاي  کارداني، کارشناسي و کارشناسي ناپيوسته به شرح زير است  

1-1 داشتن شرايط عمومي ورود به آموزش عالي، برابر مصوبات مربوطه.

2-1 نداشتن منع قانوني از نظر خدمت وظيفه عمومي براي افراد ذکور.  

3-1 پذيرفته شدن در آزمون ورودي ذيربط .

4-1 داشتن  گواهينامه پايان تحصيلات متوسطه نظام قديم و يا گذراندن دوره پيش دانشگاهي نظام جديد مورد تاييد وزارت آموزش و پرورش براي دوره کارداني، کارشناسي پيوسته يا برابر آن از  آموزشهاي حوزوي ( مطابق مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي) و گواهينامه دوره کارداني رشته مربوط بر حسب مورد از دانشگاه آزاد اسلامي يا ديگر موسسات آموزش عالي مورد تاييد دانشگاه آزاد اسلامي،  وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري يا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي براي دوره کارشناسي ناپيوسته، همچنين داشتن مدرک ديپلم کاردانش يا فني و حرفه اي نظام جديد متوسطه قابل قبول براي کارداني پيوسته.

دارندگان مدرک معادل فوق ديپلم نمي توانند در آزمون ورودي دوره کارشناسي ناپيوسته شرکت نمايند.مگر آن دسته از فارغ التحصيلات خارج از کشور که در مدرک تحصيلي ارزيابي شده آنان اجازه ادامه تحصيل در مقطع بالاتر قيد شده باشد .

 ثبت نام

 ماده 2 : پديرفته شدگان در آزمون ورودي موظفند در مهلت هاي تعيين شده طبق اطلاعيه هاي مربوط براي ثبت نام و انتخاب واحدهاي درسي به واحد هاي دانشگاهي ذيربط مراجعه نمايند در غير اينصورت در شمول متاخيرين ثبت نام قرار مي گيرند.

ماده 3 : در صورتيکه ظرفيت پذيرش دانشجو در واحد تکميل شده باشد و واحد امکانات آموزشي لازم را براي پذيرش دانشجويان متاخر داشته باشد مي تواند با تاييد شوراي آموزشي واحد اقدام به ثبت نام نموده و مراتب را جهت اطلاع به مرکز آزمون اعلام نمايد.

تبصره 1 - در مواردي که تعداد پذيرفته شدگان بيش از ظرفيت مصوب واحد باشد و امکانات آموزشي واحد اجازه ثبت نام آنان را در نيمسال اول ندهد واحد دانشگاهي مجاز است بر اساس نمره کل آزمون، تعدادي از پذيرفته شدگان را براي نيمسال دوم ثبت نام نمايد.

تبصره 2  - حداکثر تاخير متقاضي براي ثبت نام در مقطع تحصيلي کارداني ( پيوسته و ناپيوسته و آموزش معلمان ) و کارشناسي ( پيوسته و ناپيوسته و آموزش معلمان ) يکسال از زمان پذيرش در آزمون ورودي مي باشد مشروط براينکه:

الف - متقاضي ذکور از نظر نظام وظيفه منع تحصيلي نداشته باشد .

ب - هنگام ثبت نام مدرک پايه داشته باشد.

ج - واحد دانشگاهي ظرفيت مصوب داشته باشد . در غير اينصورت شوراي آموزشي واحد دانشگاهي اتخاذ تصميم مي نمايد.

د- مدت تاخير تا يکسال جزو سنوات مجاز تحصيل دانشجو محسوب مي گردد  وواحد دانشگاهي موظف است پس از ثبت نام با اخذ شهريه ثابت بر مبناي سال ورود براي اين مدت مرخصي تحصيلي صادر نمايد.

ه- هزينه تاخير را برابر آخرين دستورالعمل به حساب 1486 بانک ملي تهران شعبه زبرجد ( قابل پرداخت در کليه شعب کشور) واريز و رسيد آنرا به واحد دانشگاهي تسليم نمايند تا بصورت يکجا به امور مالي سازمان مرکزي ارسال دارند.

تبصره 3 - در مورد پذيرفته شدگان فاقد مدرک پايه؛ يکسال تاخير جزو سنوات مجاز تحصيلي محسوب نمي گردد و واحد دانشگاهي بايد مرخصي تحصيلي بدون احتساب صادر و شهريه ثابت اين مدت را بر مبناي سال ورود از دانشجو اخذ نمايد.

تبصره 4 - واحدهاي  دانشگاهي موظفند ليست اسامي متاخرين ثبت نام را حداکثر تا يکماه پس از ثبت نام به مرکز آزمون و نسخه اي از آنرا همراه با رسيد بانکي مربوط به امور مالي سازمان مرکزي ارسال دارند.

تبصره 5 - دانشجوي متاخر از سال شروع به تحصيل تابع مقررات مالي و آموزشي همان سال خواهد بود.

تبصره 6 - شروع به تحصيل پذيرفته شدگان دوره کارشناسي ناپيوسته که با استفاده از ماده 20 آيين نامه از مقطع کارداني فارغ التحصيل مي شوند در صورتي امکان پذير است که امتحان درس يا دروس مزبور قبل از سپري شدن سه شانزدهم از شروع کلاسهاي مقطع جديد انجام شده و نمره قبولي کسب کرده باشند .

انتخاب واحد درسي شاغل به تحصيل

ماده4 : دانشجويان موظفند در مهلت هاي تعيين شده در تقويم دانشگاهي براي  انتخاب واحد درسي به واحد هاي دانشگاهي مربوط مراجعه نمايند  ليکن در صورتيکه اين امر به تاخير افتد و تاخير از  سه شانزدهم ساعات هر درس بيشتر نشود انتخاب واحد درسي دانشجو با تاييد شوراي آموزشي واحد دانشگاهي امکان پذير است. دراين حال مدت تاخير جزو حد نصاب غيبت دانشجو محسوب مي شود

تبصره : دانشجوياني که پس از انقضاي مهلت تعيين شده در  ماده 4 مراجعه کنند حق انتخاب واحد درسي را در آن نيمسال نخواهد داشت . ليکن در صورت موافقت شوراي آموزشي واحد دانشگاهي، آن نيمسال با رعايت ماده 48 اين آيين نامه به عنوان مرخصي تحصيلي جزو سنوات مجاز آنان محسوب مي گردد . در اين حال دانشجو موظف به پرداخت شهريه ثابت تعيين شده مي باشد

ماده 5 : تحصيل در دانشگاه آزاد اسلامي به صورت حضوري و تمام وقت است. مگر براي دوره هايي که رسما مستثني شده باشد

منع تحصيل همزمان

 ماده 6: دانشجو همزمان حق نام نويسي و ادامه تحصيل در بيش از يک رشته و در هر رشته بيش از يک گرايش در يک يا چند دانشگاه يا موسسه آموزش عالي در نظام آموزش تمام وقت يا پاره وقت را نخواهد داشت در صورت تخلف از ادامه تحصيل در يکي از رشته هاي انتخابي به تشخيص کميسيون موارد خاص آموزشي و دانشجويي سازمان مرکزي محروم و سوابق تحصيلي وي در آن رشته باطل اعلام مي شود و دانشجو موظف به پرداخت هزينه انصراف مطابق تعرفه تعيين شده به دانشگاه مي باشد.

تبصره : دانشجويان ممتاز موضوع بخشنامه شماره 36/86230 مورخ 79/7/13 سازمان مرکزي از اين قاعده مستثني هستند.

نظام آموزشي 

ماده 7 : آموزش در دانشگاه آزاد اسلامي براساس نظام واحدي است.

ماده 8 : در نظام واحدي ارزش هر درس با تعداد واحدهاي آن درس سنجيده مي شود و قبولي يا ردي دانشجو در يک درس به همان درس محدود مي گردد.

تعریف واحد درسی

 ماده 9: يک واحد درس نظري، مقدار درسي است که مفاد آن طي 16 جلسه يک ساعتي آموزش داده مي شود اين زمان براي هر واحد درس عملي آزمايشگاهي 32 ساعت، کارگاهي 48 ساعت و عمليات صحرايي 64 ساعت مي باشد.

تبصره1 - اجراي دوره هاي کارآموزي و کارورزي در موارد مربوط بر اساس مدت تعيين شده در سرفصل مصوب و آيين نامه هاي مربوط خواهد بود.

سال تحصیلی

 ماده 10: هر سال تحصيلي مرکب از دو نيمسال تحصيلي و برحسب لزوم يک دوره تابستاني است . هر نيمسال تحصيلي شامل 16 هفته و هر دوره تابستاني شامل 6 هفته آموزش است.

تبصره: مدت امتحانات پايان هر يک از دو نيمسال تحصيلي و دوره تابستاني و همچنين امتحان ميان ترم ، جزو مدت آموزش محسوب نمي شود.

ماده 11: يک واحد درس نظري طي نيمسال تحصيلي در 16 جلسه يک ساعتي و در طول دوره تابستاني در 6 هفته ( 16 جلسه ) تدريس مي شود به همين نحو مجموع ساعات تدريس يک واحد درس عملي آزمايشگاهي ، کارگاهي و عمليات صحرايي بر حسب انجام آنها در طول نيمسال يا دوره تابستاني به ترتيب در 16 هفته و 6 هفته تقسيم مي شود.

تبصره - در موارد استثنايي و ضروري به پيشنهاد واحد دانشگاهي ذيربط و تصويب سازمان مرکزي دانشگاه مي توان  يک واحد درسي را در مدتي کوتاهتر از 16 هفته تدريس نمود. مشروط بر اينکه مجموع ساعات هر واحد درسي از حد مقرر خود کمتر نشود

نظام درسي 

ماده 12 : هر درس ، بخش مستقلي از برنامه آموزشي است که در يک موضوع مشخص و براي يک نيمسال تحصيلي ارائه مي شود.

ماده 13: دروس دوره دانشگاهي از لحاظ محتوي به دروس عمومي ، پايه ، اصلي و تخصصي تقسيم  مي شود.

1-13 دروس عمومي به منظور توسعه اطلاعات و معلومات عمومي دانشجويان عرضه مي شود .گذراندن اين دروس براي عموم دانشجويان الزامي است.

2-13 دروس پايه به منظور تقويت بنيه علمي و ايجاد زمينه مناسب براي پذيرش دروس اصلي و تخصصي ارائه مي شود.

3-13 دروس اصلي، اساس و مبناي دروس تخصصي رشته را تشکيل مي دهد.

4-13 دروس تخصصي ، به منظور افزايش توان علمي و عملي دانشجو در رشته مربوط تدريس مي گردد. 

ماده 14 : هر درس از نظر ارتباط با درس يا دروس ديگر به دو صورت وابسته و مستقل تقسيم مي شود.

1-14 درس مستقل درسي است که انتخاب آن منوط به گذراندن درس ديگري نيست.

2-14 درس وابسته : درسي است که انتخاب آن با درس يا دروس ديگري ملازمه دارد دروس وابسته به دروس پيشنياز و دروس همنياز تقسيم مي شود.

3-14 درس پيشنياز: درسي است که درک مطلب آن براي يادگيري درس يا دروس ديگري  که وابسته آن ناميده مي شود ملازمه دارد و بايد قبل از آن درس يا دروس ارائه  گردد.

4- 14 دروس همينياز : دروسي است که بايد با هم  در يک نيمسال يا دوره تابستان ارائه گردند.

ماده 15 : درس از جنبه انتخاب ، به الزامي و انتخابي تقسيم مي شود.

1-15 درس الزامي درسي است که گذراندن آن در طول دوره براي دانشجو اجباري است و با دروس ديگر قابل تعويض نمي باشد.

2-15 درس انتخابي درسي است که دانشجو به اختيار خود از بين دروس مربوط انتخاب مي کند .

ماده 16 : درس از لحاظ نحوه تدريس به نظري ، عملي و نظري – عملي تقسيم مي شود.

1-16 درس نظري حاوي مجموعه اي از دانش هاست که بصورت خطابه ، کنفرانس ، سمينار و بحث و گفتگو تعليم داده مي شود.

2-16 درس عملي حاوي مجموعه مهارتهايي است که انتقال آنها محتاج به تمرين ، عمليات کارگاهي آزمايشگاهي ، بيمارستاني و صحرايي است.

3-16 درس نظري – عملي مجموع دانشها ومهارتهايي است که به هر دو صورت فوق تواما تدريس مي شود.

ماده 17 : در تمامي واحد هاي دانشگاهي براي يک رشته معين ، برنامه درسي مصوب يکساني به اجرا گذاشته مي شود. 

تعداد واحدهاي درسي و طول مدت تحصيل 

 ماده 18 : تعداد واحد هاي درسي لازم براي گذراندن هر يک از دوره هاي کارداني و کارشناسي ناپيوسته ، کارشناسي پيوسته و کارشناسي ارشد پيوسته بر حسب رشته  تحصيلي بر اساس سرفصل مصوب و بخشنامه هاي ذيربط تعيين مي گردد.

تبصره - در مورد برنامه هاي آموزشي که تاکنون به تصويب شوراي عالي برنامه ريزي نرسيده است، برنامعه هاي مصوب سازمان مرکزي دانشگاه، ملاک عمل خواهد بود.

ماده 19 : تعداد واحد هاي انتخابي دانشجوي تمام وقت در يک نيمسال تحصيي نمي تواند از 12 واحد کمتر و از 20 واحد بيشتر باشد

 تبصره 1 -در نيمسال هايي که دانشجو به دليل رعايت پيش نياز ها يا عدم امکان ارائه درس توسط واحد دانشگاهي تا پايان هفته حذف و اضافه موضوع ماده 36 کمتر از حد اقل واحد درسي مجاز را انتخاب نمايد بلامانع بوده لکن  آن  نيمسال جزو سنوات تحصيلي دانشجو محسوب مي گردد اما چنانچه ميانگين آن نيمسال کمتر از 12 گردد مشروطي به حساب نمي آيد  نمرات دروس آن نيمسال در ميانگين کل و نيمسالي دانشجو محاسبه مي شود .

تبصره 2 - در مواردي که دانشجو براي فراغت از تحصيل حداکثر 24 واحد درسي باقيمانده  داشته باشد ، حتي اگر در ترم قبل مشروط شده باشد با نظر گروه آموزشي واحد مي تواند تمام واحد هاي درسي باقيماده را ولو اينکه در بين آنها دروس پيشنياز وجود داشته باشد در يک نيمسا ل انتخاب و بگذراند.

تبصره 3 - چنانچه نيمسال دوم سال تحصيلي ، نيمسال آخر تحصيل دانشجو باشد و 24 واحد درسي باقي مانده داشته باشد مي تواند با نظر گروه و  رعايت تبصره 2 اين ماده آنها را در آن نيمسال و دوره تابستان بگذراند مشروط بر اينکه بيش از 7 واحد آن در دوره تابستان نباشد.

تبصره 4 - چنانچه در ترم آخر تحصيلي دانشجو فقط 24 واحد درسي باقيمانده داشته باشد واحد دانشگاهي نتواند يک يا دو درس نظري آن را ( حداکثر به تعداد 4 واحد ) در نيمسال مزبور ارائه نمايد با نظر گروه و رعايت مقاد تبصره 2 اين ماده دانشجو مي تواند آن درس يا دروس را در نيمسال بعد يا دوره تابستان بصورت معرفي به استاد بگذراند.

تبصره 5 - دانشجويي که ميانگين نمرات نيمسال او 17 يا بيشتر باشد، مشروط بر اينکه تعداد واحد هايي که دانشجو انتخاب نموده و در امتحانات پايان  ترم آنان شرکت و نمره اخذ کرده از حداقل تعيين شده در آن نظام آموزشي کمتر نباشد مي تواند در نيمسال بعد تا 24 واحد درسي انتخاب کند.

دروس معرفي به استاد

ماده 20 : چنانچه دانشجو در يک نيمسال يا دوره تابستان براي فراغت از تحصيل حد اکثر دو درس نظري به ارزش حد اکثر 4 واحد باقيمانده داشته باشد مي تواند براي يکبار خارج از تفويم دانشگاهي  انتخاب واحد نموده و در فرصتي که از طرف گروه آموزشي مربوط تعيين مي شود درس  يا دروس مزبور را از طريق معرفي به استاد حداکثر در همان نيمسال يا آن دوره تابستاني بگذراند و در صورت عدم موفقيت در هر درس، نمره آن حذف ( بلااثر ) مي گردد و بدون نياز به انتخاب واحد مجدد مي تواند در پايان آن نيمسال با ساير دانشجويان امتحان دهد .

تبصره 1 - چنانچه در آن نيمسال درس يا دروس مزبور در واحد دانشگاهي ارائه نشود در پايان همان نيمسال مجددا بصورت معرفي به استاد امتحان دهد .

تبصره 2 - در صورت داشتن سنوات تحصيلي استفاده از ماده 20 آيين نامه آموزشي امکان پذير است در غير اينصورت مي توان از تبصره 2 ماده 28 استفاده کرد يا با درخواست کتبي دانشجو وي را به سيستم پاره وقت منتقل نمود .

تبصره 3 - شهريه دروس موضوع اين ماده شامل نصف شهريه ثابت به اضافه شهريه متغير درس يا دروس مربوط خواهد بود .

تبصره 4 - پرداخت حق الزحمه استاد دروس موضوع اين ماده با در نظر گرفتن يک ساعت طرح سوال براي هر درس يک ساعت حضور در جلسه امتحان  و نيمساعت به ازاي تصحيح اوراق امتحاني هر درس دانشجو ، بر اساس آخرين تعرفه حق التدريس محاسبه مي گردد.

ماده 21 : قبل از 15 شهریور هر سال تحصيلي بايستي تکليف آن دسته از دانشجوياني که در معرض اخراج قرار گرفته اند مشخص و به آنان ابلاغ و از انتخاب واحد درسي آنان جلوگيري بعمل آيد.

ماده 22 : انتخاب واحد درسي دانشجوياني که اخراج آموزشي آنان مشخص گرديده در شروع نيمسال دوم سال تحصيلي نیز ممنوع مي باشد. لکن چنانچه بدليل حجم کاري و فرصت اندک و عدم آگاهي از وضعيت نمرات امتحانات از دانشجويي که اخراجي وي هنوز محرز نشده است انتخاب واحد درسی بعمل آمده باشد  متصديان امور آموزشي بايستي قبل از فروردين ماه وضعيت وي را مشخص و در صورت احراز شرايط اخراجي ، انتخاب واحد درسی او را لغو و شهريه مربوط را مسترد و ابلاغ اخراجي صادر نمايند.

دروس پيش نياز

ماده 23: در صورتيکه دانشجو از يک يا چند درس پيش نياز نمره قبولي کسب ننمايد و يا برابر مقررات در  کلاسهاي درس يا دروس پيش نياز شرکت نموده اما سرانجام آنها را حذف نموده باشد مي تواند با نظر گروه ، آن درس يا دروس را با درس يا دروس وابسته در يکي از نيمسال هاي بعد انتخاب  و بگذراند. چنانچه نتواند در درس يا دروس پيش نياز نمره قبولي کسب کند يا آن را حذف نمايد نمره درس يا دروس پیش نیاز و همچنین درس یا دروس  وابسته (اعم از قبولي يا ردي) حذف مي گردد.

تبصره 1 - نيمسال آخر سال تحصيي از اين قاعده مستثني است .

نبصره 2 - نمرات مردودي دروس موضوع اين ماده که با راي کميته انضباطي اعلام گرديده در شمول ماده 23 قرار نمي گيرد.

وصايا وآشنايي با قرآن کريم

ماده 24: انتخاب دروس وصاياي حضرت امام ( ره ) و آشنايي با قرآن کريم علاوه بر دروس موضوع ماده 19 براي کليه دانشجويان امکان پذيراست . و در سقف مجاز واحدهاي درسي يک نيمسال يا دوره تابستان محاسبه نمي شود و دانشجو مي تواند علاوه بر درس يا دروس نظري موضوع ماده 20  آنها را انتخاب و بگذراند.

ماده 25 : چنانچه قبل از پايان هر نيمسال معلوم شود دانشجو در انتخاب واحد هاي درسي رعايت تقدم و تاخر يا سقف دروس را ننموده است اداره آموزش موظف است قبل از شروع امتحانات آن  نيمسال، نسبت به حذف دروس غيرمجاز اقدام نمايد اما اگر اين امر بعلت شرايط ويژه ( انتقال  - ميهمان و ....) باشد به تشخيص شوراي آموزشي واحد يا دانشکده ذیربط   مي تواند مورد را موجه تلقي کرد.

ماده 26: در دوره کارشناسي ارشد پيوسته، ارائه دروس مربوط به مقطع کارشناسي ارشد تابع مقررات و ضوابط آيين نامه آموزشي مقطع مربوط مي باشد.

واحد هاي دوره تابستان

ماده 27 : حداکثر واحد هاي انتخابي مجاز براي دوره تابستاني 6 واحد است و براي دانشجوياني که در تابستان فارغ التحصيل مي گردند 7 واحد مي باشد.

تبصره 1 - چنانچه در آخرين دوره تابستان دانشجويي علاوه بر 6 واحد درسي ( حتي اگر 2 واحد آن کارآموزي باشد و در بين آنها پيش نياز و وابسته هم وجود داشته باشد) يک يا دو درس نظري هم داشته باشد مي تواند 6 واحد درسي را در تابستان انتخاب و آن درس يا دروس نظري را با استفاده از ماده 20 و رعايت ماده 28 در نيمسال بعد بگذراند.

تبصره 2 - دانشجو در دوران تحصيل مي تواند با موافقت واحد مبدا دوره تابستاني خود را در واحد هاي دانشگاهي ديگر  که پذيراي او خواهد بود بگذراند.

تبصره 3 - شهریه دوره تابستان برابر نصف شهریه ثابت نیمسالی به علاوه شهریه های متغیر دروس انتخابی می باشد و چنانچه از تبصره 2 این ماده استفاده کند شهریه دوره تابستان منحصرا به واحد مقصد پرداخت می نماید.

حداکثرمدت مجاز تحصيل

 ماده 28: حداکثر مدت مجاز تحصيل دانشجوي تمام وقت در دوره هاي کارداني و کارشناسي ناپيوسته 3 سال ، کارشناسي پيوسته 6 سال و کارشناسي ارشد پيوسته 5/8 سال است

تبصره 1 - دانشجوياني که علاوه بر دروس برنامه آموزشي مصوب ملزم به گذراندن تعدادي دروس جبراني و يا پيش نياز دانشگاهي باشند ، به ازاي هر 8 واحد درسي اضافي يک نيمسال به سقف سنوات مجاز تحصيل آنان اضافه مي گردد.

تبصره 2 - در صورتيکه دانشجو براي فراغت از تحصيل نياز به افزايش سقف سنوات داشته باشد، واحد دانشگاهي مي تواند با تصويب گروه مربوط ( در واحد هاي کوچک و مراکز دانشگاهي با تصويب شوراي آموزشي )  حداکثر مدت مجاز تحصيل دوره هاي کارشناسي و  کارداني و کارشناسي ناپيوسته را يک  نيمسال و دوره هاي کارشناسي ارشد پيوسته را دو نيمسال افزايش دهد. ( دوره تابستان به طول مدت نيمسال دوم افزوده مي گردد)

ماده 29 : دروس پيش نياز دانشگاهي : آن دسته از پذيرفته شدگان آزمون سراسري دانشگاه آزاد اسلامي در دوره هاي کارداني، کارشناسي  و کارشناسي ارشد پيوسته در همه رشته هاي تحصيلي که نمره خام آنها در آزمون ورودي کمتر از 33/3 درصد باشد موظفند حسب نيازرشته  ( حداکثر 2 درس عمومي و 2 درس ديگر) که از (حوزه  معاونت آموزشي دانشگاه تعيين و ابلاغ گرديده )  به عنوان دروس (پيش نياز دانشگاهي ) علاوه بر دروس مندرج در برنامه مصوب بگذرانند.

تبصره 1 - تعيين ريز مواد درسي  دروس پيش نياز دانشگاهي ( که منابع آنها کتابهاي دبيرستاني است) به عهده واحد دانشگاهي است و زمان ارائه آن در نيمسالهاي  اول و دوم سال شروع به تحصيل دانشجو  مي باشد.

تبصره 2 - تعداد واحد هاي درسي هر يک از دروس پيش نياز دانشگاهي در کليه مقاطع تحصيلي 2 واحد تعيين مي گردد.

تبصره 3 - مرکز آزمون دانشگاه آزاد اسلامي موظف است پس از اعلام نتايج آزمون ورودي ، کارنامه پذيرفته شدگان مشتمل بر نوع درس و در صد نمره خام آن دروس را در اختيار واحد هاي دانشگاهي ذيربط قرار دهد.

تبصره 4 - دروس پيش نياز دانشگاهي  دروس دبيرستاني است و  ارائه آنها همراه با دروس همنام دانشگاهي بلامانع مي باشد .

تبصره 5 - نمرات  اين دروس در کارنامه دانشجو ثبت و در ميانگين نمرات پايان نيمسال و همچنين در  ميانگين کل نمرات دانشجو محاسبه مي شود . 

حذف و اضافه درس 

ماده 36 : دانشجو مي تواند پس از آغاز هر نيمسال تحصيلي در مهلتي که در تقويم دانشگاهي تعيين شده است تعدادي از دروس انتخابي خود را در صورت موافقت گروه آموزشي مربوط حذف  کند و يا  درس يا دروس ديگري علاوه بر آنچه قبلا انتخاب کرده است انتخاب نمايد مشروط بر آنکه تعداد واحد هاي درسي باقيمانده وي از حداقل مجاز کمتر نشود ( 12 واحد براي دوره اي ، 10 واحد براي پاره وقت ، 8 واحد براي آموزش معلمان )

تبصره - دوره تابستاني از شمول مفاد اين ماده مستثني است .

حذف اضطراري

ماده 37 : دانشجو مي تواند تا 5 هفته قبل از پايان نيمسال تحصيلي فقط يکي از درسهاي نظري يا عملي يا عملي - نظري خود را حذف کند مشروط باينکه واحد هاي درسي باقي مانده وي از حداقل مجاز ( دوره اي 12 واحد - پاره وقت 10 واحد ، آموزش معلمان 8 واحد ) کمتر نشود.

حذف کليه واحد هاي انتخابي در يک نيمسال

ماده 38 : حذف کليه واحد هاي انتخابي در يک نيمسال تنها در صورتي مجاز است که دانشجو به تشخيص شوراي آموزشي واحد دانشگاهي ذيربط قادر به ادامه تحصيل در آن نيمسال نباشد در اين حال نيمسال مزبور بعنوان مرخصي تحصيلي محسوب مي گردد.

تبصره 1 -  چنانچه به دلايلي شوراي آموزشي واحد بموقع تشکيل نشود و اينکار موجب لطمه به دانشجو گردد نظر معاونت آموزشي واحد، ملاک عمل خواهد بود.

تبصره 2 - چنانچه با استقاده از مواد 31 - 32 و 35 موجب حذف کليه درسهاي يک نيمسال گردد آن نيمسال جزو مرخصي با احتساب در سنوات محسوب مي گردد.

تبصره 3 - استفاده از مفاد ماده 38 و تبصره 2 آن موجب بازپرداخت شهريه هاي ثابت و متغير نخواهد شد.

ارزشيابي تحصيلي دانشجو

ماده 39 : ارزيابي تحصيلي دانشجو در هر درس توسط استاد آن درس بر اساس ميزان حضور و فعاليت دانشجو در کلاس ، انجام تکاليف درسي، نتيجه  امتحان بين نيمسال و همچنين پايان نيمسال صورت مي گيرد.

تبصره 1 - انجام امتحان ميان ترم با هماهنگي و موافقت معاون آموزشي واحد خارج از ساعات تعيين شده در ماده 9  آيين نامه امکان پذير است در اين صورت نمره امتحان ميان ترم %25 و ساير فعاليتهاي کلاسي %5 نمره درس خواهد بود. نمره امتحان نيمسالي الزاما بايد ظرف مدت 10 روز پس از امتحان به آموزش واحد تسليم گردد.

تبصره 2 - برگزاري امتحانات پايان نيمسال براي هر درس الزامي است .

ماده 40 : معيار ارزيابي نمره است و نتيجه ارزيابي دانشجو در فاصله صفر تا بيست قرار مي گيرد.

حداقل نمره قبولي

ماده 41: حداقل نمره قبولي در هر درس از دروس  10 ( استثنائا  درس آشنايي با قرآن کريم 12 )  مي باشد. دانشجويي که در هر يک از دروس الزامي حداقل نمره قبولي را کسب نکند ملزم به تکرار آن درس است .

تبصره 1 - اگر دانشجويي در يک درس انتخابي يا اختياري مردود شود، بجاي آن درس مي تواند از جدول دروس انتخابي يا اختياري در برنامه مصوب، درس ديگري را انتخاب نمايد.

تبصره 2 - براي هر درس در طول دوران تحصيل حداکثر يک نمره مردودي ثبت  و در محاسبه ميانگين نمرات تاثير داده مي شود و چنانچه دانشجو چند بار در يک درس مردود گردد  نمره مردودي دفعه دوم و ببعد پس از  ثبت بلااثر بوده و حذف مي گردد و در تعيين ميانگين نيمسالي و کل محاسبه نمي شود.

تبصره 3 - براي درس يا دروسي که شامل دو قسمت نظري و عملي است و داراي يک کد در سرفصل مي باشد ميانگين نمره هر دو قسمت آنها ملاک ارزيابي است،چنانچه دانشجو به هر دليل در يک قسمت درس نمره نداشته باشد نمره قسمت ديگر حذف مي گردد . در صورتيکه در يک قسمت درس نمره کمتر از  10 احراز شده باشد  اما ميانگين آنها 10 يا بالاتر گردد نياز به تکرار درس نخواهد بود . اما چنانچه ميانگين آنها کمتر از 10 باشد دانشجو بايد هر دو قسمت درس را مجددا بگذراند.

تبصره 4 - نمرات اعلام شده بر اساس راي کميته هاي انضباطي غير قابل حذف است و مشمول تبصره هاي 2 و 3 اين ماده نخواهد شد ( نمره تعيين شده در راي کميته هاي انضباطي براي دو قسمت عملي - نظري درس منظور مي گردد.) 

اعلام نمرات

ماده 42 : نتايج امتحانات هر درس بايد حداکثر تا يک هفته پس از تاريخ برگزاري امتحان آن درس به آموزش دانشکده يا واحد دانشگاهي اعلام گردد.

تبصره 1 - پس از اعلام ننايج، دانشجو مي تواند حداکثر تا يک هفته درخواست تجديد نظر در نمره امتحانات خود را به گروه آموزشي مربوط تسليم کند و استاد مربوط بايد حداکثر ظرف مدت يک هفته اعلام نظر نمايد.

تبصره 2 - نمره امتحاني پس از اعلام نهايي به اداره آموزش واحد دانشگاهي، مطلقا قابل تغيير نيست.

تبصره 3 - نتايج کلي امتحانات هر نيمسال بايد  قبل از نام نويسي نيمسال بعد اعلام شده باشد.

درس ناتمام

ماده 43 : در مواردي مانند دروس پروژه نهايي  ، کاراموزي ، کارورزي ، عمليات صحرايي ، تمرين دبيري در صورتي که به تشخيص استاد و تاييد گروه آموزشي مربوط تکميل آنها در طول مدت تعيين شده که ذيلا درج مي گردد ميسر نباشد، آن درس يا دروس ناتمام تلقي شده و حذف مي گردد و دانشجو موظف است با نظر گروه در نيمسال بعد مجددا انتخاب و حتي الامکان با همان استاد بگذراند.

چنانچه دروس موضوع ماده 43 د رنيمسال دوم سال تحصيلي ارائه گردد در صورت لزوم به دانشجو فرصت داده شود که بدون ثبت نام مجدد حداکثر تا پايان دوره تابستان تکميل و عرضه کند اما اگر در دوره تابستان يا نيمسال اول ارائه گردد حداکثر تا پايان نيمسال اول تکميل و تحويل نمايد.

تبصره 1 - نمره درس يا دروس موضوع ماده 43 در نيمسال يا دوره تابستاني که انتخاب واحد نموده و نمره اخذ کرده است ثبت مي گردد.

تبصره 2 - در صورتي که در انتخاب مجدد منحصرا درس يا دروس ناتمام باقي داشته باشد دانشجو بايد فقط%50 شهريه ثابت يک نيمسال را پرداخت نمايد اما اگر درس ناتمام را همراه دروس ديگر انتخاب نمايد بايد شهريه ثابت نيمسالي به علاوه شهريه متغير دروس انتخابي را بپردازد.

يادآوري :
 

1. منظور از حذف در مواد 20-23-25-31-35-36-37-38-41-43 و ... اين آيين نامه پاك كردن درس يا نمره نيست بلكه بلا اثر نمودن نمره آنها در ميانگين نيمسالي و كل مي باشد.
2. كليه حذف هاي موضوع اين آيين نامه به استثناي موضوع ماده 36 با قيد عدد ماده مربوط مقابل نامدرس در كارنامه درج مي گردد . مثال حذف ماده 43 و ...

ماده 44 : در پايان هر نيمسال ، ميانگين نمرات دانشجو در آن نيمسال و ميانگين کل نمرات او تا پايان همان نيمسال و همچنين درپايان دوره تحصيل ميانگين کل نمرات دانشجو محاسبه مي شود. براي محاسبه ميانگين ، تعداد واحد هاي هر درس در نمره آن درس ضرب مي شود و مچموع حاصلضرب ها ، بر تعداد کل واحد هايي که دانشجو براي آنها نمره قبولي يا ردي دريافت داشته است تقسيم مي شود.

نام نويسي مشروط

ماده 45 : ميانگين نمرات دانشجو در هر نيمسال نبايد کمتر از 12 باشد ، در غيراينصورت مشروط محسوب و نام نويسي دانشجو در نيمسال بعد بصورت مشروط خواهد بود.

تبصره 1 - دانشجويي که بصورت مشروط نام نويسي مي کند ، جز در آخرين نيمسال تحصيلي حق انتخاب بيش از 14 واحد درسي را در آن نيمسال را ندارد.

تبصره 2 - نيمسال که در آن ، دانشجو به هر دليل تعداد واحد درسي کمتر از حداقل مقرر در ماده 19 انتخاب کرده باشد به عنوان يک نيمسال تلقي مي گردد.

تبصره 3 - دوره تابستاني بعنوان نيمسال تحصيلي محسوب نمي شود اما در پايان دوره تابستان ميانگين آن دوره و ميانگين کل، مانند نيمسال هاي تحصيلي تعيين مي گردد.

تبصره 4 - اداره آموزش هر واحد دانشگاهي بايد قبل از شروع ثبت نام هر نيمسال، مراتب مشروطي را به دانشجوي مشروط  ، خانواده او و گروه آموزشي مربوط اعلام نمايد.

د انشجوي مشروط

ماده 46 : دانشجويان دوره هاي کارداني و کارشناسي ناپيوسته که در دو نيمسال اعم از متوالي يا متناوب و دانشجويان دوره هاي کارشناسي و کارشناسي ارشد پيوسته که در سه نميسال متوالي يا چهار نيمسال متناوب مشروط شوند ( ميانگين نمرات نيمسالي آنها کمتر از  12 باشد ) اخراجي تلقي مي گردند .

تبصره 1 - به دانشجويانيکه براي اولين بار مشمول ماده 46 مي گردند در صورتيکه ميانگين کل نمرات  آنها حداقل 10 باشد يک بار  ارفاق مي گردد تاتحصيل نمايند.

تبصره 2 - به دانشجويان مشمول تبصره  يک اين ماده که در ترم ارفاقي و نيمسال هاي بعد از آن مجددا مشروط شوند به شرط اينکه، هم ميانگين ترمي و هم ميانگين کل ( هر دو ) 11 و بالاتر گردد مجوز ادامه تحصيل از طرف معاونت آموزشي واحد دانشگاهي داده شود .

تبصره 3 - چنانچه دانشجويان مقاطع کارشناسي پيوسته و کارداني (پيوسته ، ناپيوسته و طرح آموزش معلمان )   60 واحد درسي را ( بدون احتساب دروس وصاياي حضرت امام ( ره ) ، آشنايي با قرآن کريم ، پيشنياز دانشگاهي و دروس جبراني ) گذرانده و در شرف اخراجي قطعي  قرار گرفته باشند در صورت داشتن ميانگين کل 10 و يا بالاتر مي توانند تا مقطع دوره  کارداني ادامه تحصيل دهند.

تبصره 4 - هنگامي ميانگين ترمي و ميانگين کل دانشجو 10 و يا بالاتر ( ترمي 10 و کل 10) باشد چنانچه حداکثر 14 واحد درسي باقيمانده داشته باشد حوزه معاونت آموزشي واحد مي تواند فرصت ادامه تحصيل را تا پايان دوره مربوط به اينگونه افراد بدهد .

تذکر  - در صورتيکه با استفاده از تبصره هاي ماده 46 آيين نامه آموزشي و يا بدلايل ديگر نياز به افزايش سقف سنوات باشد با در خواست کتبي ذينفع ، دانشجو را به سيستم پاره وقت منتقل نمايند ( ولو اينکه اين سيستم در واحد وجود نداشته باشد)

نيمسال جبراني

ماده 47 : دانشجويان دوره کارداني و کارشناسي ناپيوسته که کليه دروس دوره را گذرانده اند در صورت تمايل براي بالابردن ميانگين کل نمرات و کاهش تعداد نيمسال هاي مشروطي خود مي توانند در پايان دوره حداکثر 14 واحد از درسهاي  نظري را که نمره کمتر از 12 اخذ کرده اند در يک  نيمسال و دانشجويان دوره کارشناسي پيوسته حداکثر تا سقف 20 واحد درسي از درسهاي نظري که نمرات آنان کمتر از 12 باشد در دو نيمسال تکرار کنند ، مشروط بر اينکه مدت تحصيل آنان با احتساب اين مدت از سقف مجاز دوره تجاوز نکند در غير اين صورت به سيستم پاره وقت منتقل گردند .

تبصره 1 - چنانچه دانشجو براي اين منظور حداکثر دو درس نظري به ميزان حداکثر 4 واحد انتخاب نمايد مي توند به صورت معرفي به استاد بگذراند ( ولو اينکه قبلا از ماده 20 آيين نامه استفاده کرده باشد )

تبصره 2 -نمره اخذ شده هر درس چنانچه بالاتر از نمره کسب شده قبلي آن درس  باشد در کارنامه نيمسالي که درس از آن انتخاب شده ثبت و در تعيين ميانگين نيمسالي و کل محاسبه و نمره قبلي حذف ( بلااثر) مي گردد . در صورتي که با احتساب اين نمره ميانگين نيمسال مشروطي به حداقل 12 برسد کلمه (مشروط) از کارنامه آن نيمسال دانشجو حذف مي گردد. ( اين نمرات در عين حال در کارنامه نيمسال جبراني دانشجو که ذيلا نشان داده شده و شامل کد درس، نام درس ، نيمسالي که درس از آن انتخاب شده و نمره اخذ شده مي باشد بدون تعيين ميانگين و منحصرا به منظور کنترل ثبت مي گردد.) اما چنانچه نمره اخذ شده کمتر يا مساوي نمره قبلي باشد در کارنامه مزبور ثبت ليکن حذف و بلااثر مي گردد.

 تبصره 3 - فقط دروس نظري دوره را که وضعيت نمره آن عادي باشد مي توان در نيمسال جبراني تکرار نمود بنابر اين دروسي مانند پيش نياز دانشگاهي و وصاياي حضرت امام ( ره ) آشنايي با قرآن کريم و همچنين دروسي از دوره را که بر اساس راي کميته انضباطي در آن نمره مردودي کسب شده باشد قابل تکرار نيست .

مرخصي تحصيلي 

ماده 48 : دانشجو ميتواند در هر يک از دوره هاي کارداني و کارشناسي ناپيوسته، حداکثر دو نيمسال و در دوره هاي کارشناسي پيوسته و کارشناسي ارشد پيوسته چهار نيمسال از مرخصي تحصيلي استفاده کند.

تبصره 1 - استفاده از مرخصي تحصيلي در چند نيمسال متوالي بلامانع است .  دانشجو موظف است براي  نيمسالهاي مورد  درخواست خود مطابق ماده 49 اين آيين نامه تقاضاي خود را به  واحد دانشگاهي ذيربط تسليم نموده و موافقت لازم را براي مرخصي تحصيلي  کسب کند.

تبصره 2 - مدت مرخصي تحصيلي ( به استثناي مرخصي موضوع تبصره 3 ماده 3 و تبصره 2و 3 ماده 49 و همچنين يک نيمسال مرخصي زايمان ) جزو حداکثر مدت مجاز تحصيل دانشجو در هر دوره محسوب مي شود.

ماده 49 : تقاضاي مرخصي تحصيلي بايد بصورت کتبي ، حداقل دو هفته قبل از شروع انتخاب واحد  توسط دانشجو ، به اداره آموزش واحد دانشگاهي ذيربط تسليم گردد. اداره آموزش موظف است پس از بررسي وضعيت تحصيلي دانشجو قبل از اتمام مهلت انتخاب واحد موافقت يا عدم موافقت با درخواست دانشجو را کتبا به وي ابلاغ کند.

تبصره 1- واحد آموزش ، زماني با درخواست مرخصي موافقت مي نمايد که دانشجو از نظر گذراندن بقيه دروس دوره دچار مشکل نگردد.

تبصره 2 - دانشجوياني که بعنوان همسر يا فرزند ( به شرط نداشتن منع نظام وظيفه ) يکي از اعضاي هيئت علمي که از فرصت مطالعاتي استفاده مي کند ، کارکنان دولت يا يکي از دانشجويان بورسيه ، به صورت همراه ، بخارج از کشور مي روند مي توانند با ارائه حکم ماموريت همسر و ولي به تشخيص و تاييد شوراي آموزشي واحد دانشگاهي علاوه بر استفاده از ميزان مرخصي استحقاقي در طول دوره تحصيل ، تا 4 سال ديگر نيز از مرخصي تحصيلي بدون احتساب در سنوات بهره مند گردند . در اين صورت بايد نصف شهريه ثابت نيمسال هاي مرخصي برابر تعرفه آخرين نيمسالي که به تحصيل اشتغال داشته اند پرداخت نمايند .

تبصره 3-  مرخصي هاي اجباري که واحد دانشگاهي بدليل تشکيل نشدن کلاس يا عدم ارائه درس صادر مي کند جزو سنوات تحصيلي دانشجو محسوب نمي شود و شهريه اي بابت آن دريافت نمي گردد.

 انصراف از تحصيل 

 ماده 50 : دانشجو در صورت تمايل مي تواند در خواست انصراف از تحصيل نمايد . دانشجوي منصرف از تحصيل بايد هزينه انصراف را برابر آخرين دستورالعمل مربوط بپردازد . دانشجوي انصرافي مي تواند به فاصله سه ماه انصراف خود را پس بگيرد در غيراينصورت واحد دانشگاهي بايد حکم انصراف را صادر و به دانشجو ابلاغ نمايد. ( صدور حکم انصراف قبل از گذشت سه ماه با درخواست کتبي دانشجو و ولي او بلامانع است.)

تبصره 1 - قبل از انقضاي مهلت مقرر واحد دانشگاهي موظف است مراتب انصراف دانشجو را به طريق مقتضي به اطلاع والدين دانشجو برساند .

تبصره 2 - پس از صدور حکم انصراف ، تقاضاي بازگشت به تحصيل دانشجو پذيرفته نيست و رابطه چنين دانشجويي با دانشگاه قطع مي گردد . در صورت مشمول بودن دانشجو ، واحد دانشگاهي مکلف است يک ماه پس از صدور حکم بلافاصله مراتب را به اداره وظيفه عمومي اطلاع دهد.

ماده 51 : ترک تحصيل يا  عدم مراجعه دانشجو به واحد دانشگاهي ( بدون اخذ مرخصي) در يک نيمسال انصراف از تحصيل محسوب مي شود و دانشجوي منصرف حق ادامه تحصيل را نخواهد داشت.

تبصره - در موارد استثنايي که ترک تحصيل دانشجو موجه باشد بايد حداقل يک ماه قبل از پايان همان نيمسال دلايل آن را به واحد دانشگاهي اعلام نمايد.در صورت تاييد موجه بودن ترک تحصيل توسط واحد دانشگاهي، آن نيمسال جزو مرخصي تحصيلي دانشجو محسوب مي شود.

ماده 58 : دانشجو در طول دوران تحصيل در صورت داشتن كليه شرايط زير با موافقت واحد دانشگاهي مربوط و تصويب سازمان مركزي مي تواند به رشته ديگري در همان گروه آزمايشي پذيرفته شده تغيير رشته دهد.

ماده 1-58 : ادامه تحصيل متقاضي در رشته قبلي از نظر مقررات آموزشي بلامانع باشد.

ماده 2-58 : متقاضي حداقل 12 واحد در دوره كارداني و 24 واحد در دوره كارشناسي را گذرانده باشد.

ماده 3-58 : ميانگين كل واحدهاي گذرانده متقاضي كمتر از 12 نباشد.

ماده 4-58 : نمره آزمون ورودي متقاضي از نمره آزمون آخرين فرد پذيرفته شده در رشته مورد تقاضا در همان سال ورود فرد به دانشگاه ، كمتر نباشد.

ماده 5-58 : با توجه به حداكثر مدت مجاز تحصيل ، متقاضي امكان گذراندن واحدهاي درسي رشته جديد راداشته باشد.

تبصره 1- تغيير رشته دانشجوياني كه به دستگاههاي اجرايي خاص تعهد دارند ، بارعايت كليه شرايط اين ماده و اعلام موافقت دستگاه اجرايي ذيربط امكانپذير است.

تبصره 2- تغيير رشته دانشجويان دوره كارشناسي ناپيوسته مجاز نيست.

تبصره 3-تغيير رشته به رشته هايي كه در ضوابط گزينش آنها محدوديت ورودي پيش بيني شده ، موكول به احراز شرايط مربوط است.

ماده 59 : دانشجو در هر يك از مقاطع تحصيلي تنها يكبار مي تواند تغيير رشته دهد.

ماده 60 : در صورت موافقت با تقاضاي تغيير رشته ، دانشجو موظف است در اولين نيمسال در رشته جديد نام نويسي كند.

تبصره - عدم نام نويسي دانشجو در رشته جديد به منزله انصراف از تغيير رشته تلقي مي گردد و دانشجو در طول دوران تحصيل حق تغيير رشته مجدد را نخواهد داشت.

ماده 61 : چنانچه تغيير رشته دانشجو ، انتقال وي را از يك واحد دانشگاهي به واحد دانشگاهي ديگر ايجاب كند متقاضي علاوه بر دارا بودن شرايط تغيير رشته ، بايد واجد شرايط انتقال نيز باشد.

ماده 62 : واحد هاي درسي گذرانده شده دانشجو ، توسط گروه آموزشي رشته مورد تقاضا ، بررسي و برابر ضوابط (ماده 67 اين آيين نامه ) معادلسازي مي گردد.

تبصره 1- چنانچه تعداد واحد هاي درسي يا دروس پذيرفته شده از دانشجو بيش از تعداد واحد هاي همان درس يا دروس در رشته جديد باشد ، تعداد واحد هاي آن درس يا دروس در رشته جديد محاسبه خواهد شد.

تبصره 2- دروس پذيرفته شده ، در كارنامه دانشجو ثبت و نمرات آنها در محاسبه ميانگين كل نمرات در پايان تحصيل منظور مي گردد.

تبصره 3- در صورتي كه تعداد ماحد هاي پذيرفته نشده دانشجو در حدي باشد كه امكان گذراندن واحد هاي مورد نياز رشته جديد را در طول مدت مجاز تحصيل از دانشجو سلب كند ، تغيير رشته عملي نخواهد شد.

ماده 63 : چنانچه دانشجو در دوران تحصيل دچار بيماري يا سانحه اي گردد كه توانايي ادامه تحصيل در آن رشته و يا بهره گيري از كارآيي حاصل از آن را طبق نظر كميسيون پزشكي دانشگاه ، از دست بدهد ، مي تواند بر اساس مفاد اين فصل به رشته ديگري كه متناسب با نزديكترين رشته از لحاظ نمره آزمون در همان گروه آزمايشي باشد تغيير رشته دهد. در اين حال دانشجو از رعايت مقررات ماده 58 (باستثناء بند 1) و ماده 61 اين آيين نامه معاف مي باشد.

ماده 64 : در مواردي كه نقص عضو يا بيماري دانشجو به گونه اي باشد كه وي در هيچ يك از رشته هاي گروه آزمايشي مربوط نتواند ادامه تحصيل دهد ، شوراي آموزشي واحد دانشگاهي مربوط ، پس از بررسي كامل تقاضاي دانشجو ، پيشنهاد خود را در مورد تغيير رشته دانشجو به گروه آزمايشي ديگر به همراه مدارك استناد جهت طرح در شوراي آموزشي دانشگاه ، به سازمان مركزي ارسال مي كند، تصميم شوراي آموزشي دانشگاه لازم الاجرا خواهد بود.

ماده 65 :متقاضي تغيير رشته بايد درخواست خود را بانضمام مدارك لازم حداقل 6 هفته پيش از شروع نيمسال تحصيلي به آموزش واحد دانشگاهي مربوط تسليم نمايد.

ماده 66 : آموزش واحد دانشگاهي حداكثر ظرف مدت يك هفته از تاريخ دريافت تقاضا ، درخواست متقاضي را مورد بررسي قرار داده و پرونده تكميل شده دانشجو را به همراه ريز نمرات ، بر حسب مورد به گروه آزمايشي مورد تقاضا يا شوراي آموزشي واحد دانشگاهي ارسال مي كند.گروه يا شوراي آموزشي واحد دانشگاهي موظف است حداكثر ظرف دو هفته از تاريخ دريافت مدارك ، نتيجه را به آموزش واحد دانشگاهي اعلام كند. در صورت موافقت با تغيير رشته ، واحد دانشگاهي مراتب را به همراه كليه مدارك جهت تصويب نهايي به سازمان مركزي ارسال مي كند. سازمان مركزي موظف است حداكثر يك هفته قبل از شروع نام نويسي ، نتيجه را به واحد دانشگاهي اعلام دارد.

ياد آوري : فصل دوازدهم در حال حاضر در دانشگاه اجرا نمي شود.

معادلسازي واحدهاي درسي گذرانده شده پذيرفته شدگان آزمون ورودي 

ماده 67 : معادلسازي واحد هاي درسي گذرانده شده پذيرفته شدگاني که قبلا دروسي را در يکي از واحد هاي دانشگاهي و يا ساير موسسات آموزش عالي معتبر داخل يا خارج از کشور گذرانده اند ، مشروط به شرايط زير است:

1-67 دانشجو با توجه به سوابق تحصيلي خود مجاز به تحصيل در رشته جديد باشد.

2 - 67 دانشجو از طربق آزمون سراسري وارد دانشگاه يا موسسه آموزش عالي قبلي شده باشد.

3 - 67 دروس گذرانده شده قبلي از نظر تعداد واحد درسي کمتر از تعداد واحد درسي دوره جديد نباشد.

4- 67 محتواي آموزشي دروس گذرانده شده حداقل %80 با محتواي دروس مشابه در رشته جديد مطابقت داشته و نمره  هر يک از دروس کمتر از 12 نباشد.

 تبصره 1 - معادلسازي دروس  توسط  3نفر از اعضاي گروه آموزشي ذيربط در واحد هاي دانشگاهي پذيرنده دانشجو با رعايت موارد فوق انجام مي شود.

تبصره 2 - نمرات دروس پذيرفته شده عينا در کارنامه دانشجو ثبت مي شود و در تعيين ميانگين نيمسال محاسبه نمي گردد ولي در ميانگين کل نمرات درپايان دوره محاسبه خواهد شد.

تبصره 3 - به ازاي هر 20 واحد درسي معادلسازي و پذيرفته شده، يک نيمسال و کسري از واحد هاي باقيمانده که از 12 واحد کمتر نباشد نيز يک نيمسال از مدت مجاز تحصيل کسر مي گردد.

تبصره 4 -  پذيرفته شدگان آزمون سراسري در دوره هاي کارداني و  کارشناسي چنانچه قبلا دروسي را در يکي از دوره هاي کارداني يا کارشناسي گذرانده باشند برابر مفاد ماده  67 آيين نامه آموزشي و بند هاي مربوط قابل معادلسازي است.

تبصره 5 - دروس فارغ التحصيلان مقاطع کارداني و کارشناسي  که در آزمون ورودي مقاطع کارداني يا کارشناسي رشته يا گرايش ديگري پذيرفته مي شوند برابر مفاد ماده 67 آيين نامه آموزشي و بند هاي آن قابل معادلسازي است.

تبصره 6 - هزينه معادلسازي هر واحد درسي برابر يک سوم شهريه متغير درس مربوط مطابق با آخرين دستورالعمل شهريه مي باشد.

تبصره 7 - معادلسازي و پذيرش دروس گذرانده شده دانشجويان انتقالي و ميهمان بر اساس ماده 52 و تبصره هاي آن انجام پذير است.

تبصره 8- معادلسازي دروس عمومي و تربيتي دانشجويان و فارغ التحصيلان مراکز تربيت معلم با دروس دانشگاهي بر اساس مصوبه جلسه 288 شوراي عالي برنامه ريزي مورخ 73/9/13 که ضميمه اين آيين نامه مي باشد انجام مي گيرد.

تبصره 9- معادلسازي بايد در نيمسال اول شروع به تحصيل دانشجو انجام شود ليکن چنانچه بدلايلي بتاخير افتد انجام آن بايد با مقررات زمان شروع به تحصيل دانشجو صورت گيرد .

حضور و غياب دانشجو 

ماده 30 : حضور دانشجو در تمامي برنامه هاي درسي اعم از نظري، عملي ، نظري - عملي کارآموزي و کارورزي و ديگر فعاليتهاي آموزشي الزامي است.

ماده 31 : غيبت غيرموجه دانشجو در بيش از سه شانزدهم ساعات هر يک از دروس نظري، عملي يا نظري - عملي، کارآموزي و کارورزي تا حد سه درس  در طول نيمسال موجب حذف آن دروس خواهد شد ولی برای بیش از 3 درس نمره صفر در آن درس یا دروس منظور می گردد.

ماده 32 : غيبت موجه دانشجو در بيش از سه شانزدهم ساعات هر يک از دروس نظري ؛ عملي يا نظري - عملي ، کارآموزي و کارورزي در طول نيمسال موجب حذف آن درس مي شود.

تبصره 1 - در صورت استفاده از ماده 31 و 32 رعايت حداقل واحد ( حسب نظام آموزشي ) در نيمسال لازم نيست .اما نیمسال مزبور به عنوان نیمسال کامل جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب می گردد و چنانچه میانگین نمرات امتحانی دانشجو در این نیمسال کمتر از 12 باشد براساس ماده 45 این آیین نامه مشروط به حساب می آید.

 تبصره 2 - حذف درس بر اثر غيبت موجه و غيبت غير موجه موضوع ماده 31و ماده 32 موجب بازپرداخت شهريه پرداختي دانشجو اعم از ثابت و متغير نخواهد بود

تبصره 3 - در مورد دروسي که شامل دو قسمت نظري و عملي باشد در صورتي که غيبت دانشجو از سه شانزدهم ساعات مربوط به هر يک از دو قسمت تجاوز کند، دانشجو براي تمام آن درس غايب محسوب مي شود .

ماده 33 : غيبت تا حد مجاز ( اعم از موجه و غيرموجه ) دانشجو را از انجام تکاليف درسي، آزمايشگاهي و عمليات مربوط معاف نمي کند.

ماده 34 : ميزان غيبتها بر اساس حضور و غياب هفتگي استادان که قبل از شروع امتحانات هر نيمسال به اداره آموزش گزارش مي شود ، محاسبه مي گردد.

غیبت در جلسه امتحان

 ماده 35 : غيبت موجه در جلسه امتحان هر درس و نيز غيبت غيرموجه تا 3 درس موجب حذف آن درس يا دروس مي شود .

تبصره 1 - غيبت غيرموجه در جلسه امتحان بيش از 3 درس به منزله نمره صفر در امتحان آن درس يا دروس خواهد بود.

تبصره 2 - تعيين غيبت  موجه و غير موجه دانشجو به عهده شوراي آموزشي واحد دانشگاهي است .

تبصره 3 - در صورت استفاده از ماده 35 رعايت حداقل 12 واحد در نيمسال ( موضوع ماده 19 ) لازم نيست .

فراغت از تحصيل

ماده 68 : دانشجويي که يکي از دوره هاي کارداني ، کارشناسي ناپيوسته، کارشناسي پيوسته و کارشناسي ارشد پيوسته را با توجه به مجموعه شرايط زير گذرانده باشد فارغ التحصيل شناخته شده و مي تواند مدرک خود را دريافت نمايد.

 1- 68 - از طريق شرکت و قبولي در آزمون سراسري دانشگاه آزاد اسلامي و يا براساس آيين نامه انتقال حذف شود ، به دوره راه يافته باشد.

2 - 68 - ميانگين کل نمرات دانشجو در پايان دوره تحصيل حداقل 12 باشد.

3 - 68 - کليه واحد هاي درسي رشته مربوطه را برابر سرفصل مصوب و طبق برنامه معمول دانشگاه آزاد اسلامي با موفقيت گذرانده و تا پايان تحصيلات مشمول ماده 46 آيين نامه آموزشي نباشد.

4 -  68 - به دانشجويانيکه پس از اتمام دروس دوره ميانگين کل آنها بين 12 -10 بوده و يا در  شمول ماده 46 آيين نامه آموزشي قرار گرفته باشند اما با اعمال ماده 47 و تبصره آن و ساير موارد، شرايط مفاد بندهاي68-2 و 3 - 68 را احراز مي کنند نيز مدرک مرسوم دانشگاهي اعطا مي گردد.

5 - 68  - به دانشجويانيکه پس از اتمام دروس دوره ميانگين کل آنها بين 12- 10 بوده و يا مشمول ماده 46 اين آيين نامه مي باشند و با اعمال مفاد بند 4 - 68 شرايط لازم را براي دريافت مدرک مرسوم کسب نمي کنند و يا بدلايلي ( مشکل نظام وظيفه و ...) قادر به اجراي مفاد بند 4 - 68 نمي باشند مدرک مصوب اعطا مي گردد.

ماده 69 :تاريخ فراغت از تحصيل دانشجو حداکثر تا 15 روز پس از آخرين امتحان وي در آخرين نيمسال تحصيلي يا دوره تابستاني خواهد بود.

 تبصره : در مواردي که انجام کارآموزي و يا دفاع از پروژه پاياني  موخر بر تاريخ آخرين امتحان باشد، تاريخ اخير ملاک فراغت از تحصيل دانشجو خواهد بود.

ماده 70 : واحد هاي دانشگاهي موظفند حداکثر طي 6 هفته از تاريخ  فراغت از تحصيل دانشجو نسبت به صدور گواهينامه موقت اقدام کرده، کليه سوابق تحصيلي و کارنامه هاي نيمسال هاي تحصيلي آنان را طبق فرمهاي مربوطه به سازمان مرکزي ارسال دارند و در صورت مشمول بودن دانشجوي ذکور وي را به حوزه نظام وظيفه معرفي نمايند در غير اينصورت واحد دانشگاهي مسئول خواهد بود .

ماده 71 : تاييد مدرک تحصيلي ، براساس سوابق و مدارک مربوط از طريق سازمان مرکزي دانشگاه به ترتيب زير صورت خواهد گرفت:

1-71  تاييد گواهينامه موقت فراغت از تحصيل پس از بررسي سوابق تحصيلي دانشجويان، براساس برنامه و مقررات آموزشي مصوب دانشگاه انجام مي گيرد.

2-71 تاييد دانشنامه فارغ التحصيلان پس از طي مراحل مربوط حداکثر ظرف 3 ماه از تاريخ تاييد گواهينامه موقت صورت مي گيرد .

ماده 72 : ارزشيابي سوابق تحصيلي دانشجوياني که ادامه تحصيل آنها براساس مقررات اين آيين نامه امکان پذير نباشد و يا بدلايل آموزشي امکان فراغت از تحصيل در مقطع مربوط را نداشته باشند و يا بطور کلي مايل به ادامه تحصيل نباشند ، برحسب مورد به ترتيب زير انجام خواهد شد .

1-72 به آْن دسته از متقاضيان ورودي سال 76 و بعد که حداقل 70 واحد درسي دوره را با ميانگين کل 10 و بالاتر در يکي از مقاطع کارشناسي ارشد پيوسته و يا کارشناسي پيوسته گذرانده باشند برابر ماده 68 آيين نامه مدرک کارداني در رشته، اعطا خواهد شد.

تبصره 1 - صدور مدرک کارداني حسب تقاضاي دانشجو و صرف نظر از وجود دوره کارداني مصوب در آن رشته ، يا مجري بودن واحد دانشگاهي دانشگاه صادر کننده صورت مي گيرد .

تبصره 2 - چنانچه دانشجو در شرايط اخراجي قرار گرفته باشد بدون پرداخت هزينه اي به نام انصراف و در غير اينصورت در شمول مواد 50 و 51 قرار گرفته ملزم به پرداخت هزينه انصراف خواهد بود .

 2-72 آن گروه از متقاضياني که حداقل 140 واحد درسي دوره را در مقطع کارشناسي ارشد پيوسته گذرانده و ميانگين کل حداقل 12 را کسب کرده باشند مي توانند با رعايت تبصره 2 بند 72-1 مدرک کارشناسي در رشته مربوط دريافت دارند در غير اينصورت برابر راي کميسيون موارد خاص آموزشي و دانشجويي سازمان مرکزي عمل گردد.

 تقويم دانشگاهي 

ماده 73 : زمان بندي فعاليتهاي آموزشي سالانه دانشگاه آزاد اسلامي در کليه واحد هاي دانشگاهي به ترتيب زير انجام مي گردد:

1-73   نيمسال اول :

-  نام نويسي در چهارمين هفته شهريور ماه

-   شروع درس از اول مهر ماه

- نام نويسي با تاخير در نخستين هفته مهر ماه

- حذف و اضافه در هفته دوم مهر ماه

 - حذف اضطراري در هفته يازدهم

- پايان درس، آخرين روز هفته شانزدهم

- امتحانات طي حداکثر دو هفته پس از پايان درس

 2-73 نيمسال دوم:

- نام نويسي در سومين هفته بهمن ماه

- آغاز درس از چهارمين هفته بهمن ماه

- نام نويسي با تاخير در چهارمين هفته بهمن ماه

- حذف و اضافه در هفته اول اسفند ماه

- حذف اضطراري در هفته آخر ارديبهشت ماه

- پايان درس، آخرين روز هفته آخر خرداد ماه

- امتحانات طي حداکثر دو هفته پس از پايان درس

تبصره - تعطيلات نوروزي جزو مدت آموزش نيمسال دوم محسوب نمي شود

 3-73 دوره تابستاني

- نام نويسي طي دو روز  در هفته سوم تيرماه

- آغاز درس از چهارمين هفته تير ماه

- پايان درس، آخرين روز هفته ششم دوره

- انجام امتحانات طي يک هفته پس از پايان درس.

 ماده 74 : دانشجويانيکه برابر تقويم دانشگاهي با تاخير ثبت نام مي کنند ، مدت تاخير آنان بعنوان مرخصی محسوب مي شود.

ماده 75 : در دوره تابستاني ثبت نام با تاخير مجاز نيست.

ماده 76 : مهلت نام نويسي براي پذيرفته شدگان آزمون ورودي، همه ساله به صورت جداگانه پس از انتشار اسامي پذيرفته شدگان اعلام خواهد شد.

تبصره - واحد هاي دانشگاهي موظف هستند دانشجويان جديد را از طريق تشکيل جلسات توجيهي با کم و کيف آموزش دانشکاهي و مقررات مربوط آشنا سازند. 

اين آيين نامه در 15 فصل ، 76 ماده ، 99 تبصره و 1 تذكر در كميسيون تدوين آيين نامه ها مورد بازبيني قرار گرفت و بر اساس نظر معاونان آموزشي واحدهاي دانشگاهي در سمينار سراسري مهرماه 1381 بررسي و به تصويب نهايي رسيد و از نيمسال دوم سال تحصيل 82/1381 براي كليه شاغلين به تحصيل در دوره هاي كارداني (پيوسته ، ناپيوسته) كارشناسي (پيوسته ، ناپيوسته) و كارشناسي ارشد پيوسته در دانشگاه آزاد اسلامي لازم الاجرا است.

آيين نامه آموزشي نظام آموزش پاره وقت

مقدمه :
به منظور بسط و اشاعه دانش در بين اقشار مختلف اجتماع ، متناسب با ذوق ،سليقه و امكانات آنها از يك طرف و پاسخگويي به نيازهاي مبرم جامعه به منظور تامين نيروي انساني متخصص از طرف ديگر ، دانشگاه آزاد اسلامي نظام آموزش پاره وقت را به موازات نظام آموزش تمام وقت برابر مقررات اين آيين نامه به اجرا مي گذارد.

 ماده 1 : در جهت پاسخگويي به نياز آن عده از متقاضياني که به هر دليل نمي توانند در دوره تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامي به ادامه تحصيل بپردازند، نظام آموزشي پاره وقت در مقاطع کارداني ، کارشناسي ناپيوسته و کارشناسي پيوسته به اجرا گذارده مي شود.

ماده 2 : برقراري و اجراي نظام آموزش پاره وقت در واحد هاي دانشگاهي ، با توجه به امکانات هر واحد ؛ پس از کسب مجوز از سازمان مرکزي دانشگاه امکان پذير است.

تبصره - آموزش پاره وقت در هيچ يک از رشته هاي گروه پزشکي مجاز نيست.

ماده 3 :شرايط ورود به نظام آموزش پاره وقت به شرح زير است:

1-3 داشتن شرايط عمومي ورود به آموزش عالي برابر مصوبات مربوط.

2-3 پذيرفته شدن در آزمون ورودي سراسري ذيريط.

3-3 پرداخت شهريه تعيين شده برابر ضوابط مربوط.

ماده 4 : عنوان ، محتوا و حجم دروس هر رشته در نظام  پاره وقت، عينا همان عنوان ، محتوا و حجم دروس در برنامه هاي نظام آموزش تمام وقت دانشگاه است. بنابراين از حيث برنامه درسي هيچگونه اختلافي بين دو نظام آموزش پاره وقت و تمام وقت وجود ندارد.

ماده 5 : در نظام آموز پاره وقت، دانشجو مي تواند ، حداقل 10 واحد و حداکثر 20 واحد درسي را در هر نيمسال تحصيلي انتخاب کند.

تبصره 1 - در مواردي که ميانگين قبل دانشجو حداقل 17 باشد دانشجو مي تواند با نظر گروه آموزشي ذيربط براي نيمسال بعد 24 واحد درسي را انتخاب کند.

ماده 6 : حداکثر مدت مجاز تحصيل براي دوره کارداني 4 سال و براي دوره کارشناسي 8 سال است .

تبصره 1- حداکثر مدت مجاز تحصيل براي دانشجويان دوره کارشناسي که از معافيت تحصيلي استفاده مي نمايند 7 سال است.

تبصره 2 - دانشجويان نظام آموزشي پاره وقت در شمول تبصره هاي 1 و 2 ماده 28 آيين نامه نظام آموزش دوره اي قرار ميگيرند.

ماده 7 : دانشجوياني که تا قبل از سال 1370 از طريق آزمون منطقه اي وارد نظام آموزش  پاره وقت شده اند براي دريافت مدرک مرسوم دانشگاهي، بايد در آزمون ورودي سراسري رشته مربوط شرکت نموده و قبول شوند. والا در صورت تقاضا منحصرا گواهي تعداد واحد هاي دروس گذرانده شده به آنان اعطا خواهد شد. 

ماده 8 : نظام آموزش پاره وقت از نظر مقررات آموزشي همچون حذف و اضافه ، حضور و غياب دانشجو، مرخصي تحصيلي ، ارزشيابي دروس و ساير مواردي که در اين آيين نامه قيد نشده است، تابع آيين نامه آموزشي نظام آموزش تمام وقت است.

 ماده 9 : تغيير نظام آموزشي دانشجو از تمام وقت به پاره وقت بلامانع است. مشروط بر آنکه ادامه تحصيل دانشجو در نظام آموزش پاره وقت ميسر باشد.

تبصره - چنانچه تغيير نظام آموزش موجب تغيير واحد دانشگاهي ، تغيير رشته و گرايش گردد. رعايت مفاد فصل يازدهم آيين نامه آموزش تمام وقت الزامي است.

ماده 10 : تغيير نظام آموزش دانشجو از دوره پاره وقت به تمام وقت با رعايت شرايط زير بلامانع است .

1 - پذيرفته شدگان در آزمون ورودي سراسري تمام وقت دانشگاه

2 - نداشتن مشکل نظام وظيفه.

3 - با نظر گروه، امکان اتمام دروس باقيمانده را در سيستم دوره اي داشته باشند.

تبصره 1 -  دروس دانشجوياني که براساس شرايط مندرج در ماده 10 اين آيين نامه به نظام آموزش تمام وقت راه مي يابند طبق ماده 52 آيين نامه آموزشي دوره اي بدون پرداخت هزينه انتقال پذيرفته شود.

تبصره 2 - دانشجويان مشمول ماده 10 بايد براي دروس باقيمانده شهريه جديد بپردازند.

 آيين نامه آموزشي رشته هاي طرح آموزش معلمان   

مقدمه :
با استعنت الهي ، از آنجا كه بعضي از مقررات و مواد آيين نامه آموزشي در خصوص آموزش معلمان با دانشجويان عادي تفاوت دارد ، لزوم مقررات منحصر به آن ضروري تشخيص داده شده است ، گرچه قبلا اين مقررات به صورت بخشنامه هاي متعدد به واحدهاي ذيربط ابلاغ گرديده ليكن به منظور ايجاد هماهنگي در روند آموزشي واحدهاي مختلف دانشگاهي اقدام به تهيه دستورالعمل گرديد.

ماده 1 : در حال حاضر رشته هاي تحصيلي  طرح آموزش معلمان دانشگاه آزاد اسلامي در دوره کارداني عبارت است از آموزش ابتدايي، علوم تجربي، زبان و ادبيات فارسي، رياضي، ديني و عربي و آموزش زبان انگليسي و دوره کارشناسي ناپيوسته رشته هاي دبيري آموزش ابتدايي ؛ علوم تجربي، زبان و ادبيات فارسي، رياضي، الهيات و معارف اسلامي و زبان انگليسي است.

تبصره 1 - کليه فارغ التحصيلان دوره هاي کارداني رشته هاي مذکور مي توانند در آزمون کارشناسي ناپيوسته همان رشته شرکت نمايند و پس از احراز قبولي ادامه تحصيل دهند.

تبصره 2 - فارغ التحصيلان دوره  کارداني ديني و عربي مي توانند در آزمون ورودي دوره کارشناسي ناپيوسته الهيات و معارف اسلامي شرکت نموده و در صورت قبولي ادامه تحصيل دهند .

تبصره 3 - دارندگان  مدرک فوق ديپلم از مراکز آموزش ضمن خدمت و مراکز تربيت معلم وزارت آموزش و پرورش به تناسب رشته تحصيلي ، مجاز به شرکت در آزمون کارشناسي ناپيوسته رشته هاي طرح آموزش معلمان مي باشند. مدرک اعطايي به دارندگان مدرک کارداني از مراکز ضمن خدمت مدرک داخلي قابل قبول وزارت آموزش و پرورش است.

ماده 2 : تحصيل در رشته هاي تحصيلي طرح آموزش معلمان دانشگاه آزاد اسلامي در طول نيمسال هاي اول و دوم سال تحصيلي در روزهاي آخر هفته ( پنچشنبه و جمعه ) و  در ترم تابستاني در طول هفته مي باشد.

ماده 3 : هر سال تحصيلي در اين طرح مرکب از دو نيمسال و يک ترم تابستاني است.

تبصره 1 - تشکيل ترم تابستاني در طرح آموزش معلمان به استثناي آن تعداد از واحدهاي دانشگاهي که اسامي آنها در دفترچه راهنماي آزمون قيد گرديده است الزامي است و طول مدت آن 6 هفته است.

تبصره 2 - ترم تابستاني در واحد هاي دانشگاهي ملزم به اجراي آن ، از نظر مرخصي همانند نيمسال هاي اول و دوم سال تحصيلي محسوب مي گردد و عدم شرکت دانشجو در اين ترم غيبت تلقي خواهد شد.

ماده 4 : تعداد واحد هاي درسي دوره  کارداني و کارشناسي ناپيوسته رشته هاي طرح آموزش معلمان بر اساس برنامه هاي درسي مصوب شوراي عالي برنامه ريزي وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري تعيين شده است.

ماده 5 : پذيرفته شدگان دوره هاي کارشناسي ناپيوسته موظف به گذراندن دروس جبراني لازم براساس سرفصل رشته مربوط مي باشد.

ماده 6 : تعداد واحد هاي درسي انتخابي دانشجويان اين طرح در يک ترم تحصيلي اعم از نيمسال اول و دوم و يا دوره تابستان ، جز در مواردي که واحد دانشگاهي نتواند درس ارائه کند يا بدليل رعايت پيش نيازها امکان اخذ واحد درسي ميسر نشود ، نبايد از 8 واحد کمتر باشد مگر در آخرين ترم تحصيلي که دانشجو با کمتر از 8 واحد فارغ التحصيل مي گردد.

ماده 7 : حداکثر واحد هاي درسي انتخابي در هر يک از نيمسال هاي اول و دوم 15 واحد و در ترم تابستان 12 واحد درسي مي باشد . مشروط بر اينکه تعداد واحد هاي درسي اخذ شده توسط دانشجو در يک سال  از 40 واحد تجاوز نکند.

تبصره 1 - در واحد هاي دانشگاهي که ترم تابستان را داير ندارند در هر يک از نيمسال هاي اول و دوم 17 واحد درسي ارائه مي گردد. اين واحد هاي دانشگاهي حق ارائه درس در دوره تابستان را نخواهند داشت اما در صورت درخواست دانشجو براي گذراندن حداکثر 6 واحد درسي در دوره تابستان ، واحد دانشگاهي مختار است وي را به واحد دانشگاهي ديگري که مجاز به ارائه دروس مي باشد معرفي نمايد.

تبصره 2 - در صورتي که دانشجو براي فراغت از تحصيل حداکثر 24 واحد درسي باقيمانده داشته باشد حتي اگر ترم قبل مشروط شده باشد با موافقت گروه آموزشي ذيربط مي تواند  تمام واحد هاي درسي باقيمانده را  ولو اينکه در بين آنها دروس پيش نياز وجود داشته باشد در يک نيمسال  ( نه در دوره تابستان) انتخاب نمايد.

تبصره 3 - چنانچه نيمسال دوم سال تحصيلي نيمسال آخر تحصيل دانشجو باشد و فقط 24 واحد درسي باقيمانده داشته باشد ( بدون احتساب درس وصاياي حضرت امام ( ره )  روخواني قرآن) مي تواند با نظر گروه و رعايت تبصره 2 اين ماده آنها را در آن نيمسال و دوره تابستان بگذراند مشروط بر اينکه بيش از 10 واحد آن در دوره تابستان نباشد.

تبصره 4 - نيمسال تحصيلي يا ترم تابستاني که دانشجو بيش از 7 واحد درسي انتخاب نمايد جزو سنوات تحصيلي او محسوب مي گردد و چنانچه ميانگين دروس گذرانده شده وي کمتر از 12 باشد مشروط به حساب مي آيد و نام نويسي دانشجو در نيمسال بعد بصورت مشروط خواهد بود.

تبصره 5 -دانشجويي که بصورت مشروط نام نويسي ميکندجزدر آخرين نيمسال تحصيلي حق انتخاب بيش از 10 واحد درسي را در آن نيمسال ندارد.

تبصره 6 - دانشجويان شاغل به تحصيل در رشته هاي آموزش معلمان مي توانند يکبار در يکي از نيمسال هاي اول و دوم سال تحصيلي يا ترم تابستان با استفاده از ماده 55 آيين نامه آموزشي حداکثر تعداد 7 واحد درسي را ( کمتر از حداقل واحد درسي مجاز ) در واحد دانشگاهي ديگر بگذرانند .

تبصره 7 - دانشجويان شاغل به تحصيل در رشته هاي آموزش معلمان حق استفاده از تبصره 5 ماده 19 آيين نامه آموزشي را نخواهند داشت .

ماده 8 : حداقل مهلت تحصيل در هر يک از دوره هاي کارداني و کارشناسي ناپيوسته طرح آموزش معلمان 2 سال و حداکثر 4 سال مي باشد.

تبصره 1 - در صورت نياز، شوراي آموزشي واحد دانشگاهي مي تواند يک نيمسال به حداکثر مدت مجاز تحصيلي اضافه نمايد.

تبصره 2- مبناي محاسبه مدت مجاز تحصيل اولين ترمي است که واحد دانشگاهي موفق به تشکيل کلاس مي گردد.

تبصره 3 - دانشجوياني که علاوه بر دروس دوره، ملزم به گذراندن تعدادي دروس به عنوان دروس جبراني يا پيش نياز دانشگاهي مي باشند، به ازاي هر 6 واحد درسي اضافه يک نيمسال به سقف سنوات مجاز تحصيلي آنان اضافه مي گردد.

ماده 9 : دانشجويان رشته هاي طرح آموزش معلمان مجازند در هر يک از دوره هاي کارداني و کارشناسي ناپيوسته حداکثز ار سه ترم مرخصي استفاده نمايند.

ماده 10 : با تصويب شوراي آموزشي واحد مي توان يک نيمسال به مرخصي تحصيلي دانشجو اضافه نمود.

ماده 11: انتقال دانشجويان اين طرح به نظام آموزش دوره اي و پاره وقت ممنوع است.

ماده 12 : دانشجويان شاغل به تحصيل در رشته هاي طرح آموزش معلمان در صورتي که دو ترم متوالي و يا متناوب مشروط شوند چنانچه ميانگين کل انان کمتر از 10 باشد در هر مرحله از تحصيل اخراج مي شوند اما اگر ميانگين کل آنها حداقل 10 باشد در شمول تبصره هاي 1 - 2 - 3 - 4 و   5 ماده 46 آيين نامه نظام آموزش دوره اي قرار مي گيرند.

ماده 13: پذيرش و معادلسازي دروس دانشجويان رشته هاي طرح آموزش معلمان به استثناي دروس عمومي گذرانده شده در مراکز تربيت معلم که مقررات خاصي بر آن حاکم است برابر ماده 67 آيين نامه آموزشي صورت مي گيرد.

تبصره - هيچ يک از دروس گذرانده شده در دوره هاي مراکز آموزش ضمن خدمت وزارت آموزش و پرورش و همچنين دروس تخصصي مراکز تربيت معلم قابل معادلسازي نيست .

ضميمه 1 :

 آيين نامه تسهيلات آموزشي دانشجويان شاهد و ايثارگر

مصوب جلسه 304 مورخ 16/7/74 شوراي عالي برنامه ريزي پس از انطباق

با مواد آيين نامه آموزشي دانشگاه آزاد اسلامي 

  تعريف : 

واژه هاي شاهد وايثارگر دراين آيين نامه به شرح زير تعريف مي شوند :

الف : واژه شاهد به فرزند وزوجه شهيد؛ مفقودالثر؛اسير وجانباز 70 درصد وبالاتر اطلاق مي شود.

ب : واژه ايثارگر بريكي از مصاديق زير اطلاق مي شود : 

-                      رزمنده اي كه حداقل شش ماه حضور داوطلبانه درجبهه داشته باشد .

-                      جانبازي كه حداقل 25 درصدنقص عضو داشته باشد .

-                      آزاده اي كه حداقل شش ماه سابقه اسارت داشته باشد .

1    تبصره الحاقي به ماده 4 - به دانشجوي جانبازي كه به علت ادامه درمان نتواند درمهلت تعيين شده براي ثبت نام مراجعه كند اجازه داده مي شود(مشروط براينكه گواهي پزشكي معتبري كه به تاييد كميسيون پزشكي ويا پزشك متعهد دانشگاه رسيده باشد ارائه نمايد ) كه تازمان حذف واضافه انتخاب واحد كند .

2     تبصره الحاقي به ماده 19 - دانشجويان شاهد وايثارگر مي توانند درهر نيمسال حداقل 10 واحد انتخاب كنند .

3    تبصره الحاقي به ماده 27 - دانشجوي شاهد وايثارگري كه با گذراندن 8 واحددرسي فارغ التحصيل مي شود ؛ درصورتي كه ميانگين نمرات نيمسال ماقبل او حداقل 15 با شد ؛ مي تواند دردوره تابستاني حداكثر 8 واحد انتخاب كند .

4    تبصره الحاقي به ماده 35و31 - دانشجوي ايثارگري كه به دليل انجام معالجات پزشكي ناشي از صدمات جنگ نتواند درجلسه ويا جلسات امتحاني درس يا دروس گرفته شده شركت كند؛ با تاييد مدارك توسط كميسيون پزشكي يا پزشك متعهد دانشگاه؛ مي تواند طبق برنامه اي كه از طرف گروه آموزشي ذيربط تعيين مي شود حداكثر تاپايان نيمسال بعدي درامتحان آن درس يا دروس شركت نمايد  درغير اين صورت درس يا دروس مذكور حذف مي شود .

5     تبصره الحاقي به ماده 31و35 - تشخيص موجه يا غير موجه بودن غيبت دانشجويان شاهد وايثارگر دركلاس ويا جلسه امتحان با ستاد اموردانشجويان شاهد وايثارگر دانشگاه مي باشد .

6     تبصره الحاقي به ماده 37- دانشجوي شاهد وايثارگر ؛ مي تواند دودرس نظري خود را تا پنج هفته مانده به پايان نيمسال تحصيلي حذف نمايد. مشروط براينكه تعداد واحدهاي باقي مانده اواز 10 واحد كمتر نشود.

7    تبصره الحاقي به ماده 38- تشخيص قادرنبودن به ادامه تحصيل درنيمسال مورد نظر ؛ براي دانشجويان شاهد وايثارگر باستاد اموردانشجويان شاهد وايثارگر مي باشد .   مدت زمان امتحان (ميان ترم وپايان ترم ) براي دانشجويان جانباز؛ باتوجه به وضعيت جسماني لانها بنابه تشخيص كميسيون پزشكي يا پزشك متعهد دانشگاه وتاييد ستاد امور دانشجويان شاهد وايثارگر دانشگاه؛ حداكثر تا 2برابر مدت زمان معمول آن قابل افزايش است . 

9     تبصره الحاقي به ماده 44- نمرات مردودي سه درس دانشجويان شاغل به تحصيل جانباز با حداقل 30% جانبازي وزوجه جانباز 50% به بالا(ورودي هاي 67 بعد ) درميانگين نمرات آنان محسوب نمي شود؛ مشروط براينكه نمرات هريك از دروس مزبور پس از اخذ آنها دراولين فرصت ممكن وشركت درامتحان هاي آنها كمتر از 12 نباشد .براي دانشجويان جانبازي كه درصد جانبازي آنان بيش از 35% باشد؛ به ازاي هر 10% اضافه جانبازي؛ يك درس به سه درس فوق افزوده مي شود ودرهر حال تعداددروس حذف شده نبايد از پنج درس تجاوز نمايد .   دانشجويان ايثارگر مي توانند دروس مزبور را بارعايت ساير شرايط دردونيمسال تكرار كند.

11   تبصره الحاقي به ماده 48- در صورتي كه مرخصي براي درمان صدمات ناشي از جنگ باشد ومدت درمان بيش از يك ماه ادامه يابد ومدارك مربوط مورد تاييد كميسيون پزشكي يا پزشك متعهد دانشگاه باشد؛ آن نيمسال جزو سنوات تحصيلي دانشجو محسوب نمي شود .

12   تبصره الحاقي به ماده 52 و تبصره آن - براي دانشجويان شاهد و ايثارگر؛ نمرات دروس گذرانده شده كه دردانشگاه مقصد پذيرفته نشده است؛ درميانگين او محاسبه نمي شود .براي انتقال دانشجويان شاهد و ايثارگر  گذراندن حداقل 14 واحد درسي كفايت مي كند.

14    تبصره الحاقي به ماده 4-58 :دانشجويان شاهدوايثارگر مي توانند درصورت موافقت شوراي آموزشي دانشگاه فارغ از شرايط احراز رتبه نسبي؛ از مقطع بالاتر به مقطع پايين تر تغييررشته دهند.

اين آيين نامه در جلسه شماره 304 مورخ 16/7/74 شوراي عالي برنامه ريزي به تصويب رسيدوبا تصويب آن كليه مقررات مغايرلغو مي گردد واز تاريخ تصويب لازم الاجرا است .

ضميمه 2 :

معادلسازي دروس عمومي وتربيتي دانشجويان وفارغ التحصيلان مراكز تربيت معلم با دروس دانشگاهي 

مصوبه جلسه 288 شوراي عالي برنامه ريزي مورخ 13/9/1373

درمورد معادلسازي وپذيرش واحدهاي درسي عمومي وتربيتي دانشجويان وفارغ التحصيلان مراكز تربيت معلم كه از طريق آزمون سراسري دردانشگاه ها وديگر موسسات آموزش عالي پذيرفته مي شوند با دروس دانشگاهي ؛ نظربه اينكه :   

تغييراتي درمجموعه دروس عمومي دانشگاه ها ايجاد شده است .

     برخي از عناوين ومحتواي دروس عمومي وتربيتي مراكز تربيت معلم با عناوين ومحتواي اين دروس دردانشگاه ها يكسان شده است .

به پيشنهاد وزارت آموزش و پرورش اصلاحيه اي به شرح ذيل در مصوبه جلسه 182

مورخ  24/10/68 شوراي عالي برنامه ريزي به عمل آمد و در جلسه 288 مورخ 13/9/1373 به تصويب رسيد